Wat betekent het begrip installatieverantwoordelijke precies? Is deze persoon ook aansprakelijk als er iets mis gaat? Waar zitten onze risico’s? Kan een bedrijf de verantwoordelijkheid uitbesteden en, zo ja, hoe dan? ‘Wij krijgen deze vragen regelmatig’, vertelt Jeroen ten Brinke. Hij is projectleider bij van Dion Vastgoed Support en installatieverantwoordelijke bij diverse opdrachtgevers. ‘Iedere bedrijfssituatie is uniek en daarom bekijken we altijd hoe de klant is georganiseerd en lichten we hem voor over de ins en outs van installatieverantwoordelijkheid.’
De Europese basisnorm geeft de volgende definitie van een installatieverantwoordelijke: iemand die is aangewezen als direct verantwoordelijk persoon voor de bedrijfsvoering van de elektrische installatie. Vertaald naar een organisatie betekent het dat de directeur zich bij de opstelling en uitvoering van de elektrotechnische veiligheid laat bijstaan door het toezicht van een installatieverantwoordelijke. De directie blijft hierbij wel eindverantwoordelijke, maar heeft op deze manier aan de inspanningsverplichting met betrekking tot het technisch beheer van de elektrotechnische installaties voldaan.
Risico’s elektrische installaties
Elektrotechnische installaties of het uitvoeren van werkzaamheden aan deze installaties, brengen risico’s met zich mee.
Jeroen: ‘Er zijn afspraken en voorschriften vastgelegd in de normen NEN-EN 50110 en NEN 3140:2011. Als deze normen 
voor de elektrische installaties zijn toegepast, wordt voldaan aan de verplichtingen van de Arbowet.’ Onveilige elektrische situaties kunnen leiden tot persoonlijk letsel, brand, productieverlies, schade aan gebouwen of installaties.
De installatieverantwoordelijke is een elektrotechnisch deskundig persoon, die schriftelijk is aangewezen als direct verantwoordelijke voor de bedrijfsvoering van de elektrische installatie. Hij/zij krijgt daarmee de bevoegdheden en verantwoordelijkheden welke nodig zijn om uiteindelijk alle maatregelen voor veilig werken, onderhoud, beheer en inspectie in de organisatie te kunnen beoordelen, uitvoeren, controleren en borgen. Jeroen: ‘Bedrijven kunnen intern een verantwoordelijke aanstellen.
Als er niemand beschikbaar is of als er geen medewerkers met de benodigde kwalificaties zijn, dan geeft de NEN3140 de ruimte om de verantwoordelijkheid uit te besteden. Het is in beide gevallen belangrijk om alle operationele en juridische zaken goed te regelen.’
Installatieverantwoordelijkheid regelen
Een installateur die reparaties uitvoert, is nog geen installatieverantwoordelijke.
‘Veel zaken blijven onbenoemd en onduidelijk tussen opdrachtgever en installateur. Als de installatieverantwoordelijkheid niet goed is geregeld, kan dat vervelende gevolgen hebben. Wie is bijvoorbeeld aansprakelijk bij incidenten?’
Dion Vastgoed Support structureert regelmatig de installatieveiligheid bij tal van organisaties. Onze aanpak kunt u lezen op de pagina NEN3140.
